Απόφαση 351Ε/2017 ΕιρΘεσ (Άδεια Αποποίησης Κληρονομιάς)

Αποποίηση κληρονομιάς για ανήλικα τέκνα. Δέχεται την αίτηση. Παρέχει άδεια στους γονείς να αποποιηθούν για λογαριασμό των ανηλίκων τέκνων τους την κληρονομιά του παππού τους.

Η αποποίηση κληρονομιάς λόγω χρεών είναι απαραίτητο να γίνεται όχι μόνο από τα τέκνα των κληρονομουμένων αλλά και από τα εγγόνια τους. Στο ερώτημα μέχρι ποιο βαθμό συγγένειας χρειάζεται αποποίηση είναι αρμόδιος να απαντήσει ο δικηγόρος, που θα αναλάβει την υπόθεση. Στη συγκεκριμένη περίπτωση καταθέσαμε αίτηση στο Ειρηνοδικείο, προκειμένου να αποποιηθούν οι γονείς για τα ανήλικα τέκνα τους την κληρονομιά, που επήχθη σε αυτά από τον παππού τους, ο οποίος απεβίωσε χωρίς διαθήκη. Το ενεργητικό της κληρονομιάς (επουσιώδους αξίας αγροί) ήταν μικρότερο από το παθητικό (χρέη σε τράπεζες και δημόσιο).

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΚΟΥΣΙΑΣ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑΣ

Αριθμός 351Ε/2017

ΤΟ ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από την Ειρηνοδίκη .........., που ορίσθηκε από την Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης του Ειρηνοδικείου και από τον γραμματέα ..........

ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕ δημόσια στο ακροατήριο του στις 14 Φεβρουαρίου 2017, για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ των διαδίκων:

ΑΙΤΟΥΝΤΕΣ: 1) .........., 2) .........., αμφότεροι κάτοικοι Θεσσαλονίκης (οδός ..........), ως ασκούντες τη γονική μέριμνα των ανηλίκων τέκνων τους .......... και ........., κάτοικοι ομοίως, οι οποίοι παραστάθηκαν ο πρώτος διά και η δεύτερη μετά του πληρεξούσιου δικηγόρου τους Αθανασίου Ρόζου (A.M. 8229).

ΟΙ ΑΙΤΟΥΝΤΕΣ ζητούν να γίνει δεκτή η από 26-4-2016 (αριθμός έκθεσης κατάθεσης ........../2016) αίτησή τους, που απευθύνεται προς το Δικαστήριο αυτό για όσους λόγους επικαλούνται σ' αυτή.

Κατά την εκφώνηση της υπόθεσης από το σχετικό πινάκιο στη σειρά της και κατά τη συζήτησή της στο ακροατήριο, ο πληρεξούσιος δικηγόρος των αιτούντων ζήτησε να γίνουν δεκτά όσα αναφέρονται στα πρακτικά και στις προτάσεις που κατέθεσε .

ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ

Από τη διάταξη του άρθρου 1510 ΑΚ συνάγεται ότι η γονική μέριμνα του ανηλίκου τέκνου ασκείται από τους γονείς του από κοινού.

Περαιτέρω, από τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 1710, 1711, 1846, 1847, 1848, 1854 και 1856 ΑΚ συνάγονται τα ακόλουθα: α) κατά τον χρόνο του θανάτου προσώπου, η περιουσία του επάγεται αυτοδικαίως στους κληρονόμους του, οι οποίοι μπορούν να την αποποιηθούν μέσα σε προθεσμία τεσσάρων μηνών, που αρχίζει από τότε που έμαθαν την επαγωγή και το λόγο της, β) η αποποίηση αυτή γίνεται με δήλωση στη γραμματεία του δικαστηρίου της κληρονομιάς (ΚΠολΔ 812), γ) αν ο κληρονόμος αποποιηθεί την κληρονομιά, η επαγωγή σε εκείνον που αποποιήθηκε θεωρείται ότι δεν έγινε, και στην περίπτωση αυτήν, επάγεται σε εκείνον, που θα είχε κληθεί, αν αυτός που αποποιήθηκε δεν ζούσε κατά το χρόνο θανάτου του κληρονομουμένου. Στην τελευταία αυτή περίπτωση, η προθεσμία των τεσσάρων μηνών αρχίζει από την γνώση της αποποίησης του προηγούμενου και της εξαιτίας αυτής κλήσης του κληρονόμου. Η προθεσμία της αποποίησης τρέχει, εφόσον ο νόμος δεν διακρίνει, και κατά προσώπων ανίκανων προς δικαιοπραξία, όμως αυτή αναστέλλεται για όσους λόγους και η παραγραφή (άρθρα 255 επ. ΑΚ), μεταξύ των οποίων, και η διάταξη του άρθρου 257§2 ΑΚ, στην οποία όμως η προθεσμία είναι τεσσάρων μηνών. Τα γεγονότα της γνώσης της επαγωγής, -υπό την έννοια της βάσιμης πληροφόρησης της ύπαρξης των πραγματικών και νομικών προϋποθέσεων, η συνδρομή των οποίων επιφέρει την αυτοδίκαιη κτήση της κληρονομιάς-, και, αθροιστικά, του λόγου της επαγωγής, (δηλαδή της κλήσης εκ διαθήκης ή εκ του νόμου ως εξ αδιαθέτου κληρονόμος), ερευνώνται αν συντρέχουν στο πρόσωπο του εκπροσωπούντος τον ανίκανο. Γίνεται έτσι δεκτό ότι συνιστά λόγο ανωτέρας βίας, που αναστέλλει την συμπλήρωση της προαναφερομένης προθεσμίας προς αποποίηση, ο χρόνος που μεσολαβεί από τότε που ο νόμιμος αντιπρόσωπος του ανίκανου προς δικαιοπραξία υπέβαλε στο δικαστήριο σχετική αίτηση για παροχή αδείας αποποίησης μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης του δικαστηρίου, (ΑΠ 493/2003, ΜΠΘεσ 18579/2007).

Στην προκειμένη περίπτωση, οι αιτούντες, ως ασκούντες από κοινού τη γονική μέριμνα των ανήλικων τέκνων τους: α) .......... και β) .........., ζητούν με την κρινομένη αίτησή τους, να τους παρασχεθεί η άδεια από το Δικαστήριο να αποποιηθούν για λογαριασμό των προαναφερομένων ανηλίκων, την εξ αδιαθέτου επαχθείσα σε αυτά (ανήλικα τέκνα) κληρονομιά του .......... (πατέρας της δεύτερης των αιτούντων), που απεβίωσε την 17.9.2015, χωρίς να αφήσει διαθήκη, στη Θεσσαλονίκη, όπου και κατοικούσε όσο ζούσε, για το λόγο ότι η κληρονομιά εμφανίζει μεγαλύτερο παθητικό από το ενεργητικό και ως εκ τούτου η άδεια αυτή είναι αναγκαία και ωφέλιμη για τη διοίκηση της περιουσίας των ανηλίκων.

Με αυτό το περιεχόμενο και αίτημα, η αίτηση αρμοδίως και παραδεκτώς εισάγεται, για να συζητηθεί ενώπιον αυτού του Δικαστηρίου, κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας (άρθρα 739, 740 και 797 ΚΠολΔ) και είναι νόμιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 1510, 1511, 1526, 1710, 1711, 1813,1814, 1819, 1823, 1846, 1847 και 1856 ΑΚ. Συνεπώς, πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω και ως προς την ουσιαστική βασιμότητά της, δεδομένου ότι έχει τηρηθεί η προβλεπόμενη προδικασία του άρθρου 748 παρ. 2 ΚΠολΔ με επίδοση αντιγράφου της στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης (όπως προκύπτει από την προσκομιζόμενη με αριθμό 4949Ε/21.9.2016 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης ..........).

Από την ένορκη στο ακροατήριο κατάθεση του μάρτυρος .........., που περιέχεται στα ταυτάριθμα με την παρούσα απόφαση πρακτικά συνεδρίασης και από όλα τα έγγραφα, που επικαλούνται και προσκομίζουν οι αιτούντες, αποδεικνύονται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Την 17.9.2015 απεβίωσε, στη Θεσσαλονίκη ο .......... (πατέρας της δεύτερης των αιτούντων), χωρίς ν' αφήσει διαθήκη, κάτοικος, εν ζωή, .......... Θεσσαλονίκης (οδός ..........), καταλείποντας, κατά το χρόνο θανάτου του ως πλησιέστερους συγγενείς του και συνακόλουθα κληρονόμους του, τη σύζυγο του .........., το γένος .......... και τα τέκνα του: α) .......... β) .........., γ) .......... και δ) .......... – β’ αιτούσα (βλπ. 1) ληξιαρχική πράξη θανάτου, του Ληξιαρχείου .........., που καταχωρήθηκε με τα στοιχεία .........., 2) υπ' αριθμ. ........../18.4.2016 πιστοποιητικό του Γραμματέα του Ειρηνοδικείου Θεσσαλονίκης, περί μη δημοσιεύσεως διαθήκης και 3) υπ' αριθμ. πρωτοκόλλου ........../22.2.2016 πιστοποιητικό πλησιεστέρων συγγενών του Δημάρχου του Δήμου .......... Σερρών).

Λόγω ύπαρξης χρεών στην κληρονομιά του θανόντος, οι κληρονόμοι της πρώτης τάξης της εξ αδιαθέτου διαδοχής, αποποιήθηκαν, νομίμως και εμπροθέσμως, το επαχθέν σ’ αυτούς κληρονομικό μερίδιο. Ειδικότερα, η σύζυγος του, .......... με την υπ’ αριθμ. ........../11.1.2016 έκθεση δήλωσης απολύτου αποποίησης κληρονομιάς του Γραμματέα του Ειρηνοδικείου Θεσσαλονίκης. Η .......... με την υπ’ αριθμ. ........../11.1.2016 έκθεση απολύτου αποποίησης κληρονομιάς του Γραμματέα του Ειρηνοδικείου Θεσσαλονίκης. Η .......... με την υπ’ αριθμ. ........../11.1.2016 έκθεση απολύτου αποποίησης κληρονομιάς του Γραμματέα του Ειρηνοδικείου Θεσσαλονίκης. Η .......... (δεύτερη των αιτούντων) με την υπ’ αριθμ. ........../ 11.1.2016 έκθεση απολύτου αποποίησης κληρονομιάς ίου Γραμματέα του Ειρηνοδικείου Θεσσαλονίκης (βλ. προσκομιζόμενες εκθέσεις αποποίησης). Κατόπιν της ανωτέρω αποποιήσεως της δεύτερης των αιτούντων, στο εξ αδιαθέτου κληρονομικό της μερίδιο, σύμφωνα με το άρθρο 1813 ΑΚ, κατά το σύστημα της διαδοχής κατά ρίζες, και μάλιστα προσαυξημένο, κλήθηκαν τα ανήλικα τέκνα των αιτούντων, .........., που γεννήθηκε την .........., στη Θεσσαλονίκη και .........., που γεννήθηκε την .........., στη Θεσσαλονίκη (βλ. υπ' αριθμ. πρωτ. ........../15.4.2016 πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του Δήμου ..........).

Περαιτέρω αποδείχθηκε ότι η κληρονομιά του ως άνω αποβιώσαντος (παππού εκ της μητρικής γραμμής των ανηλίκων τέκνων των αιτούντων) είναι επαχθής, καθόσον το παθητικό της κληρονομιάς υπερβαίνει το ενεργητικό αυτής. Ειδικότερα η εν λόγω κληρονομιά περιλαμβάνει στο ενεργητικό της αγρούς, μικρής εκτάσεως ο καθένας και συνολικής εκτάσεως 8 στρεμμάτων, που βρίσκονται στη θέση «..........», «..........» , «..........» του οικισμού .........., συνολικής αξίας 4.000€ (βλ. πρακτικά κατάθεση μάρτυρος «τρία χωράφια στα 8 στρέμματα και η αξία τους ήταν το κάθε στρέμμα λιγότερο των 500€»). Το παθητικό δε της κληρονομιάς ανέρχεται τουλάχιστον στο ποσό των 41.552,37€, με βεβαιωμένες οφειλές προς το Δημόσιο (Δ.Ο.Υ. 8.744,98€), προς τράπεζες (EUROBANK 32.807,39€) (βλ. προσκομιζόμενα σχετικά έγγραφα περί των οφειλών του άνω αποβιώσαντος).

Κατά συνέπεια η αποδοχή της κληρονομιάς και με αυτό ακόμη το ευεργέτημα της απογραφής καθίσταται άσκοπη και μη συνάδουσα προς το συμφέρον των ως άνω ανηλίκων τέκνων των αιτούντων. Ωστόσο, λόγω της ανηλικότητάς τους, τα προαναφερόμενα τέκνα των αιτούντων στερούνται της αναγκαίας δικαιοπρακτικής ικανότητας για να αποποιηθούν την επαχθείσα σε αυτά κληρονομιά του ως άνω αποβιώσαντος, χωρίς δε την άδεια του Δικαστηρίου δεν είναι δυνατό, να λάβει αυτή χώρα εκ μέρους των αιτούντων, ως ασκούντων, από κοινού τη γονική μέριμνα των άνω ανηλίκων τέκνων τους.

Επομένως με βάση τα ανωτέρω, συντρέχει περίπτωση προφανούς ωφέλειάς, που συνίσταται στην αποφυγή της πληρωμής των χρεών της κληρονομιάς, ελλείψει ενεργητικού, γι’ αυτό και πρέπει να παρασχεθεί η άδεια στους αιτούντες να την αποποιηθούν για λογαριασμό των ανηλίκων τέκνων τους, .......... και .........., ενόψει του κατάχρεου αυτής.

Συνακόλουθα, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή, και ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα, όπως ειδικότερα ορίζεται στο διατακτικό.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

ΔΕΧΕΤΑΙ την αίτηση.

ΠΑΡΕΧΕΙ την άδεια στους αιτούντες, με την ιδιότητα την οποία ενεργούν, (ως ασκούντες από κοινού τη γονική μέριμνα), να αποποιηθούν για λογαριασμό των ανήλικων τέκνων τους: α) .........., που γεννήθηκε στις .......... και β) .........., που γεννήθηκε στις .........., την εξ αδιαθέτου επαχθείσα σε αυτά (ανήλικα τέκνα) κληρονομιά του .......... (παππούς των ανηλίκων από τη μητρική γραμμή), ο οποίος απεβίωσε στη Θεσσαλονίκη στις 17.9.2015, χωρίς ν' αφήσει διαθήκη.

ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε στη Θεσσαλονίκη, σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του, την 28 Φεβρουαρίου 2017, κατά την οποία απουσίαζαν οι αιτούντες και ο πληρεξούσιος δικηγόρος τους.