Απόφαση 741Ε/2017 ΕιρΘεσ (Άδεια Αποποίησης Κληρονομιάς)

Άδεια για αποποίηση κληρονομιάς χωρίς παθητικό, που όμως είναι βέβαιο ότι θα προξενήσει χρέη μελλοντικά στους αποδέκτες της. Δέχεται την αίτηση. Παρέχει άδεια στους αιτούντες ως ασκούντες από κοινού και αποκλειστικά τη γονική μέριμνα των ανηλίκων τέκνων τους να προβούν για λογαριασμό αυτών σε δήλωση αποποίησης της κληρονομιάς του παππού τους, ο οποίος απεβίωσε αδιάθετος.

Η παρακάτω δικαστική απόφαση άδειας αποποίησης κληρονομιάς αποδεικνύει την εμπειρία και τις γνώσεις, που έχει αποκτήσει το γραφείο μας στο κληρονομικό δίκαιο. Η ιδιαιτερότητα της συγκεκριμένης υπόθεσης έγκειτο στο γεγονός ότι έπρεπε να λάβουμε από το Δικαστήριο άδεια για αποποίηση κληρονομιάς χωρίς παθητικό. Ειδικότερα, ο κληρονομούμενος είχε στην κυριότητά του ένα μεγάλο αριθμό μειοψηφικών ποσοστών εξ αδιαιρέτου σε ακίνητα και καμία οφειλή προς τρίτους. Το Δικαστήριο δέχθηκε τον ισχυρισμό μας ότι η κληρονομία θα δημιουργούσε χρέη μελλοντικά, δεδομένου ότι αφενός τα ακίνητα έχρηζαν μεγάλης σε έκταση και πολυδάπανης ανακαίνισης και αφετέρου ο υψηλός φόρος κληρονομιάς, που θα καλούνταν να πληρώσουν τα ανήλικα, υπερέβαινε την εμπορική αξία των ακινήτων. Κάθε προσπάθεια δε από τον κληρονομούμενο, όσο ήταν εν ζωή, για να εκποιήσει και να εκμεταλλευτεί τα ακίνητα της κληρονομιάς είχε αποβεί άκαρπη. Η απόφαση συνιστά μία τομή στη νομολογία, εφόσον, κατά το γράμμα του νόμου, πρέπει τα χρέη της κληρονομιάς να είναι μεγαλύτερα από το ενεργητικό της, ώστε να είναι είναι προς το συμφέρον των ανηλίκων τέκνων η αποποίησή της.

 Αριθμός 741Ε/2017

ΤΟ ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΚΟΥΣΙΑΣ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑΣ

ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από την Ειρηνοδίκη .........., την οποία όρισε η Πρόεδρος του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης του Ειρηνοδικείου και από τη Γραμματέα ...........

ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕ δημόσια στο ακροατήριο του, την 4η Απριλίου 2017, για να δικάσει την αίτηση:

ΑΙΤΟΥΝΤΕΣ : 1) .......... και 2) .........., αμφότεροι κάτοικοι .......... Θεσσαλονίκης, οδός .........., ως ασκούντες από κοινού τη γονική μέριμνα των ανήλικων τέκνων τους 1) .......... και 2) .........., οι οποίοι παραστάθηκαν ο μεν πρώτος μετά η δε δεύτερη δια του πληρεξούσιου δικηγόρου Αθανασίου Ρόζου (Α.Μ.:8229).

Οι αιτούντες ζητούν να γίνει δεκτή, για τους επικαλούμενους λόγους, η με αριθμό έκθεσης κατάθεσης δικογράφου .......... αίτησή τους που απευθύνεται στο Δικαστήριο αυτό.
Κατά την εκφώνηση της υπόθεσης από το σχετικό πινάκιο στη σειρά της και κατά τη συζήτηση της στο ακροατήριο, ο πληρεξούσιος δικηγόρος των αιτούντων ζήτησε να γίνουν δεκτά όσα αναφέρονται στα πρακτικά και στις έγγραφες προτάσεις που κατέθεσε.

ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ

Οι αιτούντες, ως ασκούντες από κοινού τη γονική μέριμνα των ανηλίκων τέκνων τους, με την κρινόμενη αίτησή τους, ζητούν να τους δοθεί από το Δικαστήριο η άδεια να αποποιηθούν, για λογαριασμό των ανηλίκων, την κληρονομιά του πατέρα της πρώτης αιτούσας, .........., ο οποίος πέθανε στις .......... στη Θεσσαλονίκη χωρίς να αφήσει διαθήκη. Ότι η κληρονομιά επήχθη στα ανήλικα μετά την αποποίηση της μητέρας τους, β' αιτούσας, θυγατέρας του θανόντος και εξ αδιαθέτου κληρονόμου του, της επαχθείσας σ'αυτήν κληρονομιάς του, λόγω του καταχρέου αυτής, με συνέπεια η αιτούμενη άδεια να είναι αναγκαία και προφανώς ωφέλιμη για τα ανήλικα, κατά τα αναφερόμενα με λεπτομέρεια στην αίτηση. Η αίτηση αρμοδίως φέρεται για να δικασθεί ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, στην περιφέρεια του οποίου έχουν τη συνήθη διαμονή τους τα ανήλικα, κατά την προκειμένη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας (άρθρα 739, 740 παρ. 1 ΚΠολΔ, 797 ΚΠολΔ και 56 παρ. 1 εδ. α ΑΚ), δεδομένου ότι έχει τηρηθεί η προδικασία που προβλέπει η διάταξη του άρθρου 748 παρ. 2 και 4 ΚΠολΔ καθόσον αντίγραφο της αίτησης με τη σημείωση για τον προσδιορισμό της δικασίμου έχει κοινοποιηθεί νόμιμα και εμπρόθεσμα στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης, σύμφωνα με την .......... έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης .........., που επικαλούνται και προσκομίζουν οι αιτούντες. Περαιτέρω, η αίτηση είναι νόμιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 128 επ., 1510, 1511, 1526, 1528, 1625 παρ. 1 αρ. 1, 1630, 1710, 1846, 1847 παρ. 1 εδ. α και παρ. 3 σε συνδυασμό με 214 και 255, 1813, 1814, 1856 ΑΚ, 62 και 64 παρ. 1 ΚΠολΔ. Επομένως, πρέπει να εξετασθεί και ως προς την ουσιαστική βασιμότητά της.

Από την ένορκη κατάθεση του μάρτυρα των αιτούντων, στο ακροατήριο του παρόντος Δικαστηρίου, που περιέχεται στα ταυτάριθμα με την παρούσα απόφαση πρακτικά συνεδριάσεως αυτού, από τα έγγραφα που επικαλούνται και προσκομίζουν οι αιτούντες, μερικά από τα οποία μνημονεύονται ειδικότερα στη συνέχεια χωρίς, ωστόσο, να παραλείπεται κανένα κατά την ουσιαστική εκτίμηση της υπόθεσης, και γενικά από όλη τη διαδικασία αποδείχθηκαν τα εξής:

Στις .......... απεβίωσε στη Θεσσαλονίκη, όπου κατοικούσε εν ζωή, ο .........., πατέρας της δεύτερης αιτούσας, όπως προκύπτει από την υπ'αριθμ. .......... ληξιαρχική πράξη θανάτου του Ληξιαρχείου Δ.Ε. Θεσσαλονίκης, χωρίς να αφήσει διαθήκη (βλ. το προσκομιζόμενο με επίκληση .......... πιστοποιητικό περί μη δημοσίευσης και μη ύπαρξης διαθήκης του Γραμματέα του Ειρηνοδικείου Θεσσαλονίκης). Ο θανών άφησε ως μόνους πλησιέστερους συγγενείς και εξ αδιαθέτου κληρονόμους του : α) τη σύζυγο του .......... και β) τη β αιτούσα, θυγατέρα του, όπως προκύπτει από το με αριθμό πρωτ. .......... πιστοποιητικό πλησιεστέρων συγγενών του Δημάρχου Θεσσαλονίκης, που επικαλούνται και προσκομίζουν οι αιτούντες. Οι ως άνω πλησιέστεροι συγγενείς του θανόντος αποποιήθηκαν νόμιμα και εμπρόθεσμα την επαχθείσα σ' αυτούς εξ αδιαθέτου κληρονομιά του συζύγου και πατέρα τους αντίστοιχα (βλ. τις προσκομιζόμενες με επίκληση και με αριθμούς .......... και .......... εκθέσεις καταχώρησης δήλωσης απολύτου αποποίησης κληρονομιάς του Γραμματέα του Ειρηνοδικείου Θεσσαλονίκης). Μετά τις αποποιήσεις αυτές, οπότε θεωρείται ότι η κληρονομιά δεν επήχθη στους αποποιηθέντες, κλήθηκαν οι κατιόντες αυτών (1814, 1819, 1856 ΑΚ), ήτοι τα τέκνα των αιτούντων, τόσο η ενήλικη εξ αυτών .......... η οποία επίσης αποποιήθηκε την επαχθείσα σ' αυτήν κληρονομιά του ως άνω θανόντος παππού της (βλ. την με αριθμό .......... έκθεση καταχώρησης δήλωσης απολύτου αποποίησης κληρονομιάς του Γραμματέα του Ειρηνοδικείου Θεσσαλονίκης), όσο και τα ανήλικα για ία οποία κατατέθηκε η ένδικη αίτηση, η ανήλικη .........., που γεννήθηκε στις .......... και ο ανήλικος .........., που γεννήθηκε επίσης στις .........., με αποτέλεσμα να μην έχουν την αναγκαία δικαιοπρακτική ικανότητα να αποποιηθούν την επαχθείσα σ' αυτά κληρονομιά, η προθεσμία αποποίησης της οποίας ανεστάλη από τις .......... (ημεροχρονολογία κατάθεσης της κρινόμενης αίτησης ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου) και μέχρι την έκδοση της οριστικής απόφασης αυτού (ΑΠ 493/2003, ΜΠρΘ 119/2013, ΤΝΠ, Νόμος, ΜΠρΘ 18579/2007 Αρμ. 62[2008]. 1048), καθόσον χωρίς την άδεια του Δικαστηρίου δεν έχουν τη δυνατότητα να την αποποιηθούν για λογαριασμό τους οι αιτούντες γονείς τους που ασκούν από κοινού τη γονική μέριμνα αυτών και από το πρόσωπο των οποίων, ως νομίμων αντιπροσώπων τους, κρίνεται η γνώση τόσο της επαγωγής της κληρονομιάς (θάνατος του παππού από τη μητρική γραμμή) όσο και του λόγου αυτής (συγγενική σχέση τους και επακολουθήσασα αποποίηση της μητέρας τους, άρθρο 214 ΑΚ).

Τέλος, αποδείχθηκε ότι η κληρονομιά του αποβιώσαντος .......... δεν εμφανίζει μεν παθητικό αλλά θα δημιουργήσει χρέη στους αποδεχόμενους αυτή, γεγονός που προκύπτει τόσο από την κατάθεση του μάρτυρος απόδειξης, τις προαναφερόμενες αποποιήσεις όλων των κοντινότερων κατά σειρά συγγενών του θανόντος, αλλά και τα προσκομιζόμενα αποδεικτικά έγγραφα. Ειδικότερα η κληρονομιαία περιουσία αποτελείται από πλείστα μειοψηφικά εξ αδιαιρέτου ποσοστά επί ακινήτων, τα οποία, παρά και τις προσπάθειες τόσο του θανόντος αλλά και των προγενέστερων των ανηλίκων πλησιεστέρων συγγενών του δεν δύνανται να εκποιηθούν ή να αποτελέσουν αντικείμενα προσοδοφόρου εκμετάλλευσης, δεδομένου επιπλέον ότι πρόκειται για πολύ παλιά και χρήζοντα πολυδάπανες ανακαινίσεις ακίνητα, ενώ ακόμη ο φόρος κληρονομιάς που θα κληθούν να καταβάλουν τα ανήλικα για την αποδοχή τους υπερβαίνει την αξία τους. Με βάση τα παραπάνω αποδειχθέντα πραγματικά περιστατικά, η αποδοχή της επαχθείσας στους προαναφερθέντες ανηλίκους κληρονομιάς, ακόμα και με το ευεργέτημα της απογραφής, κρίνεται άσκοπη και μη συμφέρουσα γι' αυτούς, με αποτέλεσμα να είναι προφανώς ωφέλιμο να δοθεί άδεια στους αιτούντες - γονείς τους να την αποποιηθούν για λογαριασμό τους ενόψει του καταχρέου αυτής. Επομένως, η αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή ως και ουσιαστικά βάσιμη, όπως ορίζεται ειδικότερα στο διατακτικό.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

ΔΕΧΕΤΑΙ την αίτηση και

ΠΑΡΕΧΕΙ την άδεια στους αιτούντες, .......... και .........., ως ασκούντες από κοινού και αποκλειστικά τη γονική μέριμνα των ανηλίκων τέκνων τους .......... και .........., να προβούν για λογαριασμό αυτών σε δήλωση αποποίησης της κληρονομιάς του πατέρα της β΄ αιτούσας, .........., ο οποίος πέθανε στις .......... στη Θεσσαλονίκη.

Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε στη Θεσσαλονίκη την .......... στο ακροατήριο του παρόντος Δικαστηρίου, σε έκτακτη και δημόσια συνεδρίαση αυτού, κατά την οποία απουσίαζαν οι αιτούντες και ο πληρεξούσιος δικηγόρος τους.